Bartın Amasra Grizu Patlaması
Bartın’ın Amasra ilçesinde 14.10.2022 saat 18:15’te TÜRKİYE TAŞ KÖMÜRÜ (TTK) ait maden ocağında GRİZU PATLAMASI meydana geldi. Haber tek cümle. İlerleyen bölümlerde şu kadar can, bu kadar işçi diye gidiyor bütün haber sitelerinde. Patlamada resmi rakamlara göre ya da ileriki saatlerde açıklanacak rakamlarla netleşecek. 8 – ya da 80 ne kadar kolay değil mi yazması. Oysa ki tek bir rakam, KİMİNİN BABASI, KİMİNİN KOCASI, HERKES BİRİNİN EVLADI. Yazılacak geçilecek rakamlar. 28 miydi 60 mıydı 80 miydi. Patlamanın olduğu yer benim yazıyı yazdığım yerin 10 km uzağı. Yani ölüm yaşadığım yere 10 km uzakmış. Ambulans sesleri insanın ciğerini söküp alıyor. Hayatını kaybeden o canların bazıları ile tekrar görüşeceğiz diye bir ay önce, bir hafta önce, bir gün önce vedalaştık. Kaç çocuk babasız kaldı, kaç ana evlatsız kaldı. Kaç eş kırgın küskün gitti sevdiğine. Kimi istediği alınmadı diye, kimi istediği yere gidilmedi diye. Nasıl olsa gece gelecek yine diye.
Orada olan bir madenci çocuğu annesine soruyor ‘ ANNE BABAM NERDE’ başka bir şey yazmaya gerek var mı daha?
Amasra Nerede?
Amasra, Karadeniz Bölgesi’nin batı kesiminde yer alan Bartın’a bağlı bir ilçedir.Bartın’a 10 km mesafededir. İlçe, denize uzanan bir burun, bu burnun yanında iki koy ve bağımsız adalardan oluşmaktadır.
Amasra’ya Nasıl Gidilir?
Amasra’ya ulaşabilmek için öncelikle Bartın sınırına girilmiş olması gerekmektedir. İstanbul’dan seyahat edecek yolculara Ankara karayolunu kullanması tavsiye edilmektedir. Ankara’dan yaklaşık 4,5 saat sürecek bir yolculuktan sonra Amasra’ya varılmaktadır. Bartın sonrasında Amasra’ya iki farklı güzergahtan ulaşılabilmektedir. Bunlardan biri köy yollarından oluşurken diğeri yeni sayılabilecek inişli bir yoldur. Her iki yol için de kara yolu üzerinde yön tabelası bulunmaktadır. Şahsi araçların dışında neredeyse büyük şehirlerin hepsinden Amasra hattına hizmet veren otobüslerle de Amasra’ya gidilebilmektedir.
Grizu Patlaması Nedir?
Madenlerdeki en tehlikeli durumların başında patlamalar gelmektedir.
Metan, etan, propan, bütan ile hidrojen, karbonmonoksit gibi bütün yanıcı gazları bünyesinde bulunduran hava, patlayıcı özellik gösterir. Bunların en önemlisi hidrokarbonlar ve özellikle metan olup, metan ile havanın karışımı madencilikte “grizu” olarak isimlendirilir. Metanın tek başına yanması (metan patlaması) sırasında karbonmonoksit oluşmaz. Ancak metanın yanması kömür tozunun bulunduğu ortamda meydana gelirse, son aşamada kömür tozu patlaması olur ve bol miktarda karbonmonoksit oluşur.
Kömür madenlerindeki kömür damarlarından metan gazı açığa çıkabilmektedir. Bu nedenle madenlerde metan gazı dedektörleri bulunmakta ve metan gazı seviyesi belli bir değerin altında tutulmaya çalışılmaktadır. Madenlerin havalandırılması, metan gazı yoğunluğunun belirli bir seviyenin altında tutulması ve oksijen miktarının belirli bir seviyenin üzerinde tutulması açısından yaşamsal önem taşımaktadır. Madenlerde metan gazı birikmesini engellemek için kullanılan bir diğer yöntem metan drenajlarıdır. Metan drenajı, kömür ocaklarında damar ve tabakalardan ocak atmosferi içine nüfuz eden grizunun çalışma alanı dışına atılmasında kullanılan bir yöntemdir.
Magnezyum, alüminyum, çinko, kalay, demir gibi metalik tozlar, kömür, piritli cevherler, organik tozlar ortam havasına belirli bir konsantrasyon karışması durumunda hava patlayıcı hale gelir. Normal koşullar altında katı bir kömür parçası yanıcıdır. Ancak, ufalanarak ince toz haline getirildiğinde tutuşucu ve patlayıcı bir hal alır. Kömür tozu patlamaları üzerinde yapılan araştırmalar ve yaşanan olaylar aşağıdaki önemli bulguları ortaya çıkarmıştır. Kömür tozu küçük bir metan patlamasını büyük bir patlamaya dönüştürebilir. Ayrıca, yanan bir toz bulutunun alevi bir gaz birikintisine ulaştığında gazı patlatabilir. İnce ve kuru kömür tozlarının varlığı grizunun alt patlama sınırını daha aşağıya indirebilir. Patlama kömür tozunu da içeriyorsa önemli miktarda karbonmonoksit gazı oluşabilmektedir. Toz patlamasının olabilmesi için havada askıya geçmiş bir toz bulutunun ateşleyici bir kaynakla temasa geçmesi gerekmektedir. Araştırmalar ocaklarda metan-hava karışımlarını patlatabilecek her türlü kaynağın bir toz bulutunu da patlatabileceğini göstermektedir. Ancak ocakların en tozlu yerlerinde bile askıdaki tozlar patlayıcı bir toz bulutu oluşturamazlar. Patlama için önemli olan tavan, taban ve yan duvarlarda birikmiş olan toz olup, bunun bir darbe etkisiyle gruplanarak havaya karışması gerekmektedir. Yani bir patlamanın olabilmesi için çökmüş tozu havalandıracak bir etken ile bulutu ateşleyecek etkenin bir araya gelmesi gerekmektedir. Bu açıdan kömür madenleri diğer madenler arasında en çok kazanın yaşandığı ve bu kazaların sonucunda çok sayıda ölümle karşılaşılan bir alandır.
0 Comments